Prąd płynie, światło się świeci,
ale ...nie wszystko jest jasne

Zastępca Prezesa Zarządu,
Zastępca Dyrektora do spraw Ekonomicznych:

mgr Teresa Ślązkiewicz

Odbiorcy indywidualnego energii elektrycznej z reguły nie interesują zawiłości taryfowe dostarczanego im przez dostawcę prądu. Prąd po prostu ma być, światło ma się świecić, lodówki, zamrażarki, pralki, odkurzacze, telewizory, radia, komputery, ładowarki i wiele, wiele innych urządzeń ma po prostu działać. To, ile zużyją one prądu – pokaże licznik. Ktoś te wskazania potem odczyta, ktoś przeliczy zużyte kilowaty na złotówki i wystawi nam rachunek. Nie interesują nas skomplikowane wzory tych obliczeń, numery taryf, opłaty stałe, a tylko końcowy wynik. To, ile trzeba płacić. I dlaczego tak dużo.

Koszty dostarczanych nam do mieszkań prądu, gazu, ciepła, wody, odbieranych od nas ścieków i odpadów – jak każdemu wiadomo, bo przecież samodzielnie może to sobie podsumować – stanowią dużo więcej niż połowę miesięcznych opłat za mieszkanie. Jeśli rosną nasze indywidualne rachunki za zużyty prąd w mieszkaniu (wg wskazań licznika), bo stawki wzrastają, to oczywiste jest także to, że muszą rosnąć płatności za prąd zużywany na potrzeby wspólne mieszkańców zasobów Spółdzielni poza naszymi mieszkaniami.

Energia elektryczna dostarczana do mieszkań zakwalifikowana jest do grupy taryf G (od określenia: gospodarstwa domowe), a konkretnie – mieszkania obejmuje taryfa G11. I ona dotyczy także pozostałego prądu dostarczanego do wielomieszkaniowych budynków. Taryfą G11 objęte są bowiem też części wspólne naszych nieruchomości. Z poszczególnych punktów poboru energii zasilane są m.in. dźwigi, domofony, oświetlenie klatek schodowych, korytarzy, piwnic, a także elementy instalacji wodociągowej i wentylacji mechanicznej.

W tym miejscu – po wstępnych wyjaśnieniach – przechodzę do „twardych" konkretów. Trzeba wiedzieć, że prąd otrzymujemy od spółek wchodzących w skład grupy Tauron – Tauron Sprzedaż i Tauron Dystrybucja, które zgodnie ze swoimi nazwami odpowiadają za poszczególne segmenty zakupu energii elektrycznej jako całości.

Po wejściu w życie ustawy z dnia 7 października 2022 roku o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz. U. 2022, poz. 2127) oraz ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparcie niektórych odbiorców w 2023 roku (Dz. U. 2022, poz. 2243), wszyscy użytkownicy korzystający z taryfy G11 mieli zostać objęci ochroną polegającą na wprowadzeniu cen maksymalnych sprzedaży energii. Jak okazało się w praktyce – jednak niezupełnie.

Gospodarstwa domowe, które objęte są taryfą G11 w indywidualnych rozliczeniach w mniejszym stopniu odczuwają wzrost cen, ponieważ punkty poboru w tej taryfie zostały objęte ochroną, bez wymagania złożenia specjalnego oświadczenia, ani podejmowania dodatkowych, formalnych kroków. Szacuje się, że w kraju ponad 8 milionów gospodarstw skorzystało z tej ochrony. Ustalona w przepisach cena maksymalna dla tej grupy taryfowej wynosi 693 zł/MWh (bez uwzględnienia podatku akcyzowego i VAT).

Natomiast przeprowadzona w KSM analiza faktur wystawionych przez spółkę Tauron Sprzedaż wykazała, że dla punktów poboru objętych taryfą G11 faktury wystawiane są bez zastosowania cen dla podmiotów uprawnionych.

Ustawodawca sformułował przepisy w niejasny sposób, tak że wykluczają one poniekąd podmioty, które dokonują zakupu i rozliczenia na podstawie tzw. umów z gwarancją ceny ze stosowania w stosunku do nich zapisów powyższych ustaw.

Z faktur wystawionych przez Tauron Sprzedaż wynika, że w przypadku sprzedaży energii elektrycznej w taryfie G11 – stosowane ceny za 1 kWh wynoszą odpowiednio 1,1240 zł netto oraz 1,1269 zł netto, natomiast uwzględniając rozwiązania Rządowej Tarczy Solidarnościowej, która zakłada obniżenie cen – wysokość stawek za sprzedaż energii elektrycznej powinna kształtować się w następujący sposób: cena za 1 kWh do limitu zużycia, tj. 2.000 kWh (na dzień 31.08.2023 r.) wynosić powinna 0,4140 zł netto, natomiast powyżej tego limitu – 0,6980 zł netto z uwzględnieniem podatku akcyzowego.

W tym miejscu muszę dodać inną ważną informację, że taryfa G11 nie jest jedyną stosowaną w rozliczeniach z Katowicką Spółdzielnią Mieszkaniową (także z innymi spółdzielniami). Dotyczy nas także taryfa C. Obejmuje ona te punkty poboru, które są ściśle związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W przypadku KSM są to na przykład parkingi Zakładu Usług Parkingowych, zespoły garażowe zlokalizowane w naszych osiedlach, kotłownie obsługiwane przez Zakład Ciepłowniczy, produkujące energię cieplną na nasze potrzeby, czy też energia elektryczna zużywana w częściach wspólnych pawilonów, w których prowadzona jest działalność gospodarcza. Dla tych punktów maksymalna cena wynosi 785 zł/MWh (bez uwzględnienia podatku akcyzowego i VAT). Jak wskazuje dokonana w KSM analiza faktur wystawionych przez Tauron Sprzedaż w zakresie stosowania taryfy z grupy C poprawnie zastosowano maksymalną cenę energii w wysokości 0,79 zł/kWh z uwzględnieniem akcyzy w wysokości 0,005 zł/kWh. Obowiązująca w roku 2022 umowa ustalała stawkę w wysokości 0,523 zł/kWh netto z uwzględnieniem podatku akcyzowego dla wszystkich punktów poboru zarówno w grupie taryfowej G, jak i C.

Odwrotną sytuację stwierdzono w przypadku faktur wystawianych przez Tauron Dystrybucja za usługi dystrybucji, gdzie dla taryfy G11 zastosowano stawki zgodne z tą taryfą, a dla taryf z grupy C nie uwzględniono Spółdzielni jako odbiorcy uprawnionego, pomimo, iż Spółdzielnia spełniła również obowiązek złożenia oświadczenia odbiorcy uprawnionego w tym zakresie.

Wszystkim wiadomo o wspomnianym wyżej limicie zużycia prądu w wysokości 2.000 kWh, do którego stosowana jest niższa cena za kWh energii elektrycznej, dlatego nie wyjaśniam szerzej tej kwestii – zostało to zrobione przez odpowiednie władze. Ale należy jednak pamiętać, że ten sam limit zużycia obowiązuje dla każdego punktu poboru, a więc zarówno dla każdego indywidualnego lokalu mieszkalnego, jak i całego, ogromnego, wielopiętrowego budynku (np. nasze Gwiazdy, Haperowiec, Superjednostka), dla którego z jednego punktu zasilane są dźwigi, oświetlenie części wspólnych (jak klatki schodowe, korytarze, piwnice), wentylacja mechaniczna i wszelkiego typu inne instalacje. Z tym nie możemy się zgodzić.

Sytuacja ta doprowadziła do konieczności aktualizacji stawek za energię elektryczną zużywaną poza lokalem będących częścią Państwa opłaty miesięcznej za korzystanie z lokalu. Rady Osiedli, po przeanalizowaniu przygotowanych na te potrzeby materiałów przez pracowników Administracji zmuszone zostały do weryfikacji stawek, które zaczęły obowiązywać w niektórych osiedlach już od lipca bieżącego roku.

Katowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa wielokrotnie zwracała się do władz grupy Tauron o dostosowanie cen za zakup energii elektrycznej zgodnie z ustawą o środkach nadzwyczajnych, która reguluje cenę maksymalną dla odbiorców uprawnionych. Jak do tej pory otrzymujemy negatywne ustosunkowanie się do wnioskowanych przez nas korekt faktur za energię elektryczną do cen wynikających z Rządowej Tarczy Solidarnościowej.

W powyższej sprawie wystąpiliśmy równolegle – indywidualnie, a także w pismach zbiorowych, gdyż podobne problemy dotyczą również innych spółdzielni w regionie i kraju – Ministerstwa Klimatu i Środowiska, powiadamiając o tej sytuacji również Urząd Regulacji Energetyki, Krajową Radę Spółdzielczą, Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP, Krajowy Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych oraz Regionalny Związek Rewizyjny Spółdzielczości Mieszkaniowej w Katowicach.

W związku z ciągłym brakiem porozumienia spółek Tauron ze Spółdzielnią, prowadzimy działania zmierzające do pozytywnego rozwiązania. Dynamicznie zmieniająca się sytuacja prawna w zakresie stosowania przepisów tzw. „tarczy solidarnościowej" – w szczególności wysokości wprowadzonego limitu, do którego obowiązują niższe stawki zakupu energii, ale również zapowiedzianej 12%-owej obniżki rachunków, obowiązującej wstecznie od stycznia 2023 roku – nie ułatwiają zadania ani odbiorcom – w tym spółdzielniom mieszkaniowym – ani sprzedawcom prądu. Dla KSM, jako zarządcy nieruchomości i bezpośredniego płatnika, najważniejsza jest zawsze końcowa wartość do zapłaty ujęta na fakturze. Nie możemy pozwolić sobie na jakąkolwiek zwłokę w płatnościach, a więc w obecnej sytuacji pozostaje nam jedynie oczekiwać wystawienia korekt do opłaconych już faktur oraz liczyć na dalsze zmiany w tym zakresie.

Z poważaniem

TERESA ŚLĄZKIEWICZ