Czas otworzyć się na OZE

Wiceprezes Zarządu KSM:

mgr Zbigniew Olejniczak

Na łamach naszego spółdzielczego miesięcznika na przestrzeni ubiegłych lat wielokrotnie pojawiały się informacje o realizowanych działaniach remontowych i modernizacyjnych pozwalających na zredukowanie energochłonności budynków zarządzanych przez Spółdzielnię. Posiadamy szeroki zakres już wykonanych, ale i kontynuowanych prac, dotyczących termomodernizacji ścian zewnętrznych, docieplenia stropodachów, stropów piwnic, wymiany stolarki okiennej w mieszkaniach oraz klatkach schodowych i korytarzach.

Redukcji zużycia ciepła służą też sukcesywna modernizacja instalacji wewnętrznej centralnego ogrzewania i centralnie ciepłej wody oraz zainstalowana automatyka regulacyjna, zarówno ta w węzłach ciepłowniczych oraz ta podpionowa, a także wyposażenie wszystkich lokalowych grzejników w zawory z głowicami termostatycznymi itp. O skuteczności tych działań świadczy dobitnie zmniejszenie zapotrzebowania na dostawy ciepła o ponad 50% w stosunku do końca lat 90. ubiegłego wieku.

Stale rosnące ceny ciepła mocno nas do tych działań motywują podobnie jak drastycznie rosnące w ostatnich latach ceny energii elektrycznej. I na tym polu już udało się nam zmniejszyć zapotrzebowanie na zużywaną w częściach wspólnych i otoczeniu budynków energię elektryczną o blisko jedną czwartą (licząc tylko od 2015 roku). Jest to możliwe poprzez sukcesywną modernizację dźwigów osobowych i wentylatorów wyciągowych i innych urządzeń elektrycznych na energooszczędne a także wymianę oświetlenia na ledowe, sterowane czujnikami ruchu itp.

Działania Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej premiowane są wsparciem finansowym poprzez znaczące umorzenia odsetek od zaciągniętych na te cele kredytów oraz przyznanie tzw. białych certyfikatów, przekraczających łącznie 5 milionów złotych zwrotu poniesionych nakładów. W ramach naszej unikatowej, wieloletniej strategii ekonomicznej realizowane są sukcesywnie kolejne roboty remontowe i modernizacyjne, których jednym z celów jest dalsze zmniejszenie energochłonności i ograniczanie kosztów z tym związanych.

Powyżej przypomniałem w ogromnym skrócie to, co rozpoczęliśmy wiele lat temu i nadal kontynuujemy, a także będziemy realizować w przyszłości. Kiedyś był to temat gorący, teraz jest tematem stale obecnym, nadal priorytetowym, realizowanym w tempie uzależnionym od posiadanych możliwości finansowych.

Nowym obszarem, w który zamierzamy się aktywnie włączyć, jest wykorzystanie potencjału dachów i elewacji naszych budynków do produkcji energii elektrycznej i energii cieplnej (tam gdzie to będzie opłacalne). Rozwój nowych technologii w obszarze Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) ich zwiększająca się dostępność i efektywność sprawiają, że stają się one możliwe do zastosowania i opłacalne w coraz to krótszej perspektywie czasowej.

O tym, że aktywnie uczestniczyliśmy opiniując i konsultując tworzenie koniecznych regulacji prawnych dotyczących prosumenta zbiorowego i wirtualnego – także już pisałem, jak i o inicjatywie Zarządu i Rady Nadzorczej skutkującej podjęciem przez Walne Zgromadzenie Członków w 2021 roku uchwały upoważniającej do uczestniczenia KSM w stworzeniu Spółdzielni Energetycznej Helios zarejestrowanej w lutym 2022 r.

Kolejnym krokiem było wyselekcjonowanie w naszych zasobach pierwszej grupy 44 budynków celem przeprowadzenia analizy możliwości i opłacalności zainstalowania na ich dachach instalacji fotowoltaicznych (PV), produkujących energię elektryczną na potrzeby części wspólnych budynków i ich otoczenia. Prowadzone są analizy rozkładu dobowego zapotrzebowania na energię, ekspertyzy mechanicznej wytrzymałości dachów oraz poszukiwania możliwych do wykorzystania źródeł sfinansowania planowanych przedsięwzięć, z którychś środki przeznaczone na ten cel w Krajowym Planie Odbudowy wydają się najatrakcyjniejsze, choć nadal czekamy (tak jak i wiele innych podmiotów) na ich uruchomienie.

Ostatni rok niestety spowolnił tempo wchodzenia w ten nowy obszar działania, ale jak mówi znane powiedzenie: – życie nie znosi pustki. Pojawiły się nowe możliwości zewnętrznego wsparcia finansowego, jednak z niezbędnym, znacznym udziałem funduszy własnych. W przyjętym na ten rok planie gospodarczym Spółdzielni zarezerwowane są środki, które mogą być konieczne tytułem partycypacji w pokryciu kosztów realizacji zaplanowanych działań. W marcu br. rozstrzygnięty został wybór wykonawcy projektów instalacji OZE na naszych budynkach.

Jednymi z koniecznych dokumentów potrzebnych przy ubieganiu się o zewnętrzne wsparcie finansowe mogą okazać się Świadectwa Charakterystyki Energetycznej (ŚChE) budynków, dlatego i w tym zakresie przeprowadzono wybór wykonawców tych audytów oraz zlecono ich wykonanie. Wykonanie ŚChE budynków będzie również przydatne właścicielom lokali celem ich udostępniania zainteresowanym w przypadku potrzeby wykonania na ich podstawie ŚChE lokali mieszkalnych i użytkowych. Obowiązek ich posiadania przez osoby sprzedające lub wynajmujące lokal jako część budynku wejdzie w życie po 28 kwietnia 2023 roku, o czym pisałem w swoim felietonie w marcu br.

Pierwsze realizacje instalacji fotowoltaicznych na naszych zasobach powinny powstać w drugim półroczu tego roku, a na początek dotyczyć to będzie budynku Superjednostki, budynku Dyrekcji (złożyliśmy wniosek o 50%-wsparcie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska) z racji ich dużego zapotrzebowania na energię elektryczną oraz potencjał dużej powierzchni dachów. Zaplanowano również zainstalowanie paneli fotowoltaicznych w miejsce wyeksploatowanych instalacji solarnych na trzech budynkach przy ul. Bohaterów Monte Cassino, gdzie te instalacje będą częściowo wspierać podgrzanie wody użytkowej.

Z czasem – w miarę możliwości – ilość i tempo realizacji kolejnych instalacji będzie przyspieszało. Liczymy na to, ponieważ rząd zapowiedział wsparcie m. in. grantami realizację przedsięwzięć dedykowanych „prosumentom lokatorskim" ze środków, jakie otrzyma na ten cel Bank Gospodarstwa Krajowego. W ramach tego programu rządowego mają być w znacznym stopniu sfinansowane instalacje PV wytwarzające energię na potrzeby wspólne nieruchomości.

Szanowni Państwo, w ostatnim czasie wzrasta także zainteresowanie mikroinstalacjami fotowoltaicznymi na balkonach, ale o ich efektywności energetycznej i rzeczywistej opłacalności, również o zagrożeniach technicznych, pożarowych itp. oraz o warunkach koniecznych do spełnienia przez zainteresowanych przed ich zainstalowaniem, a także w późniejszej eksploatacji takich instalacji – napiszę odrębnie w najbliższym czasie.

Z poważaniem

ZBIGNIEW OLEJNICZAK