Potencjalni zabójcy w naszych mieszkaniach
CZAD, GAZ, PRĄD
Zapamiętaj i stosuj zasady bezpieczeństwa!
Wiceprezes Zarządu KSM:
mgr Zbigniew Olejniczak
Ekstremalnie gorące lato mija, ale pozostawiło po sobie wspomnienia nie tylko radosnego urlopowania, ale i nieszczęśliwych zdarzeń, jakich nie można pominąć w rubryce „Gorący temat". Publikatory niemal codziennie informowały o różnych przypadkach zaistniałych w mieście, województwie czy też w kraju. Znaczna część ludzi bagatelizuje tego typu doniesienia, bo to przecież zdarzyło się gdzieś tam daleko, a do tego komuś anonimowemu.
Z jakiegoś powodu całkiem niemała liczba ludzi nie wyciąga wniosków z tych informacji, nie staje się bardziej czujna i nie podejmuje działań zapobiegających lub ograniczających powstanie okoliczności sprzyjających zagrożeniu bezpieczeństwa zdrowia, a nawet życia. Na nic zdają się ogólnie dostępne informacje, komunikaty doraźne i apele o zachowanie szczególnej ostrożności przy używaniu urządzeń gazowych w okresie anomalii pogodowych. Skoro te odległe przypadki nie robią wrażenia, to może przykłady zdarzeń zaistniałych w bliskim sąsiedztwie skłonią Państwa do refleksji i poprawi czujność oraz troskę o bezpieczeństwo własne i współmieszkańców.
Przypadek I: w mieszkaniu usytuowanym w wysokim budynku w osiedlu Zawodzie, wyposażonym w gazowy podgrzewacz wody, znaleziona zostaje w wannie młoda kobieta, ofiara śmiertelnego zatrucia czadem. Prawdopodobne przyczyny nieszczęścia, to: niesprawny piecyk łazienkowy powodujący niepełne spalanie gazu, brak ciągu w przewodzie spalinowym spowodowany upalną pogodą i zbyt małą różnicą temperatury pomiędzy mieszkaniem i otoczeniem powodujący brak wystarczającego podciśnienia dla odprowadzenia spalin ponad dach budynku, widoczne uszkodzenia przewodu spalinowego łączącego piecyk z kominem!
Przypadek II: w mieszkaniu usytuowanym w niskim budynku wielorodzinnym w osiedlu im. Ściegiennego wyposażonym w gazowy podgrzewacz wody uległy zatruciu czadem dwie osoby (matka i córka), a ich stan zdrowia wymagał pobytu w szpitalu. Prawdopodobne przyczyny to: brak ciągu w przewodzie spalinowym spowodowany upalną pogodą i zbyt małą różnicą temperatury pomiędzy mieszkaniem i otoczeniem powodujący brak wystarczającego podciśnienia dla odprowadzenia spalin ponad dach budynku, niesprawny piecyk łazienkowy powodujący niepełne spalanie gazu! W tym przypadku zdumiewające jest to (na co zwrócił uwagę pracownik naszego Serwisu Technicznego wezwany przez interweniującą na miejscu straż pożarną), że według słów jednego z domowników – znajdujący się w łazience nowoczesny piecyk wyposażony w odpowiednie czujniki zasygnalizował niebezpieczeństwo, wyłączając dopływ gazu, ale pomimo tego ostrzeżenia piecyk uruchomiono, nie bacząc na sygnalizowane zagrożenie.
Przypadek III: W jednym z mieszkań usytuowanym w wysokim budynku w osiedlu im. Kukuczki z powodu zaległości w opłatach za gaz został zdemontowany gazomierz i odcięty dopływ gazu. Lokatorzy tego mieszkania wbrew obowiązującym przepisom i grożącym niebezpieczeństwom postanowili użytkować gaz propan-butan dostarczany w 11-kilogramowych butlach, nawet nie zadając sobie trudu wymiany dysz w palnikach kuchenki. Dzięki informacji od sąsiadów i zdecydowanej reakcji pracowników administracji zlikwidowano źródło zagrożenia zatruciem lub nawet wybuchu butli, które mogły narazić na szwank zdrowie i życie ludzi, nie wspominając już o możliwych stratach majątkowych.
Wszystkie te przypadki zaistniały tylko w ostatnich kilkunastu dniach i to w naszym najbliższym sąsiedztwie. Ani jedno ze zdarzeń nie obyło się bez udziału człowieka. Wypadkom można było zapobiec, nie dopuści do nich. Wystarczyło nie bagatelizować sytuacji, wykazać więcej wyobraźni, czujności i zapobiegliwości.
Skoro takie sytuacje się zdarzają przypomnieć muszę po raz kolejny podstawowe zasady zachowania bezpieczeństwa.
1. W zakresie eksploatacji urządzeń gazowych:
- używaj urządzeń gazowych posiadających krajowe atesty i dopuszczenia,
- używaj odbiorników gazowych z wyłącznikiem przeciwczadowym i przeciwwypływowym,
- zlecaj kontrolę sprawności i regulację odbiorników gazowych (kuchenka, podgrzewacz) przynajmniej raz do roku osobom posiadającym stosowne uprawnienia,
- zalecane jest używanie atestowanych detektorów gazu i czadu, które alarmując mogą uratować zdrowie i życie użytkowników mieszkań z odbiornikami gazu,
- nie zatykaj przewodów wentylacyjnych w urządzeniach gazowych, w przypadku braku wystarczającej ilości powietrza, nastąpi niezupełne spalanie gazu, którego produktem może być trujący, niewyczuwalny tlenek węgla (CO),
- nie zatykaj przewodów spalinowych oraz zadbaj o ich szczelne połączenie z piecykiem i kominem,
- niesprawne technicznie urządzenie gazowe jest śmiertelnym zagrożeniem dla jego użytkownika przede wszystkim dlatego, że może spalać część gazu ziemnego do tlenku węgla nawet wtedy, kiedy ilość dostarczanego powietrza jest wystarczająca,
- warto wiedzieć, że praca piecyków łazienkowych pogarsza się też przy dużej wilgotności powietrza, ponieważ zmniejsza się zawartość tlenu w powietrzu,
- skrajne warunki atmosferyczne – silne mrozy, wiatry, a także upały są bardzo niekorzystne dla prawidłowej pracy wentylacji i odprowadzania spalin,
- w okresie upałów bardzo znacznie maleje wielkość podciśnienia wytwarzanego przez system kominowy, która jest zależna od różnicy temperatur powietrza zewnętrznego i spalin w przewodach spalinowych. Często – niestety – znikomy ciąg kominowy staje się niewystarczający do odprowadzenia spalin z budynku i stwarza śmiertelne zagrożenie,
- w okresie silnych mrozów, a także przy silnych wiatrach należy ostrożnie, z rozwagą korzystać z piecyków gazowych,
- silne wiatry mogą znacząco utrudnić odprowadzenie spalin na zewnątrz budynku, a nawet wtłaczać spaliny z kanałów spalinowych do mieszkań – szczególnie najwyżej położonych,
- korzystaj zawsze z nawiewników, mikrouchyłu lub – w starych oknach – uchylaj skrzydło okienne w trakcie kąpieli (używania piecyka gazowego),
- nie wolno zmniejszać kubatury łazienek w których pracują piecyki gazowe poniżej 8,0 m3,
- jeżeli w łazience pracuje urządzenie gazowe nie wolno zmniejszać w jakimkolwiek stopniu powierzchni otworów w dolnej części drzwi łazienkowych poniżej 220 cm2 dla zabezpieczenia prawidłowego dopływu powietrza.
- wskazane jest nie włączanie kuchni gazowej w trakcie pracy piecyka łazienkowego,
- wskazane jest przygotowywanie kąpieli w wannie „wcześniej" przy otwartych drzwiach łazienki,
- warto ponadto – jeżeli tylko to jest możliwe – korzystać z kąpieli zawsze w obecności naszego „pomocnika" w przypadku zaistnienia sytuacji wymagającej pomocy z zewnątrz,
- przy wymianie kratek wentylacyjnych na ścianach łazienki i kuchni należy stosować wyłącznie kratki bez jakichkolwiek dodatkowych elementów umożliwiających zmienianie ich przekroju czynnego,
- przy wymianie rury spalinowej (odprowadzającej spaliny od piecyka łazienkowego do przewodu spalinowego) należy pamiętać o zakupie właściwej rury spalinowej. Wymagana jest w tym przypadku rura kwasoodporna ze stali, którą często trudno odróżnić od bardzo podobnych wykonanych z aluminium. Stal kwasoodporna ma swoje zalety i eliminuje niebezpieczeństwo procesu korozji w kontakcie rury ze spalinami o kwaśnym odczynie. Ma jeszcze jedną zaletę – znacznie większą sztywność i twardość, która nie pozwala na ewentualne rozciągnięcie i zagięcie, powodujące zmniejszenie przekroju roboczego,
- nie ogrzewaj pomieszczeń kuchnią gazową – takie praktyki mogą się skończyć poważnym zatruciem organizmu,
- w mieszkaniu w budynku wielorodzinnym nie przechowuj i nie używaj butli gazowych,
- nie przechowuj butli w pomieszczeniach usytuowanych poniżej poziomu terenu (np. w piwnicach), ponieważ gaz propan-butan jest cięższy od powietrza, może zalegać w pomieszczeniu grożąc wybuchem.
2. Gdy poczujesz gaz:
- zawiadom jak najszybciej pogotowie gazowe i administrację,
- powiadom sąsiadów,
- nie włączaj światła ani nie uruchamiaj żadnych urządzeń elektrycznych,
- nie zapalaj zapałek czy zapalniczek,
- zamknij zawór gazu w mieszkaniu,
- otwórz szeroko okna, wyjdź na zewnątrz budynku.
3. W zakresie eksploatacji urządzeń elektrycznych:
- nie stosuj bezpieczników o większej mocy niż dopuszczalna, nie naprawiaj ich,
- używaj tylko tyle odbiorników prądu elektrycznego na ile obliczono moc instalacji elektrycznej - nadmierne obciążenie instalacji powoduje przegrzewanie się kabli i przewodów oraz wypalanie styków w gniazdkach i puszkach rozgałęźnych; jednoczesne włączenie opiekacza, żelazka i czajnika powoduje duże obciążenie eksploatowanej instalacji,
- nie używaj urządzeń uszkodzonych,
- zlecaj przeglądy techniczne urządzeń elektrycznych wyłącznie osobom uprawnionym do ich wykonywania,
- nie ustawiaj sprzętu telewizyjnego i radiowego w nie wentylowanych regałach, na półkach obłożonych książkami i innymi materiałami palnymi, bo przez powolne i długotrwałe nagrzewanie zakurzonych przedmiotów może dojść do ich zapalenia,
- nie wykonuj prowizorycznych podłączeń do instalacji elektrycznej,
- używaj tylko urządzeń elektrycznych posiadających krajowe atesty i dopuszczenia,
- nie ustawiaj elektrycznych urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli, firanek, itp.) – zachowaj odległość minimum 50 cm.
4. Gdy opuszczasz mieszkanie:
- sprawdź czy zostały wyłączone wszystkie odbiorniki prądu i gazu,
- przed opuszczeniem domu na dłuższy czas odłącz zasilanie prądem elektrycznym oraz zakręć zawory wody i gazu,
- u sąsiadów pozostaw informację, gdzie będziesz przebywać oraz podaj kontakt.
5. W zakresie posługiwania się ogniem otwartym:
- dopilnuj, by dzieci nie bawiły się ogniem, materiałami pirotechnicznymi czy urządzeniami elektrycznymi, nigdy nie pozostawiaj małoletnich dzieci bez opieki,
- nie pal śmieci w śmietnikach i nie dopuść do zaprószenia ognia w zsypie,
- nie pal papierosów w łóżku – ludzie giną nie tylko w pożarach obejmujących całe mieszkanie; zdarza się, że zaprószenie ognia niedopałkiem papierosa po zaśnięciu, prowadzi do śmiertelnego zatrucia,
- nie zapalaj świec w pobliżu materiałów łatwo zapalnych,
- nie pozostawiaj włączonej kuchenki bez dozoru – odparowanie wody z garnka z jedzeniem może doprowadzić do zwęglenia pozostałości potrawy, zapalenia jej i silnego zadymienia mieszkania, szczególnie niebezpiecznego dla śpiących osób; przypadkowe wygaszenie kuchenki podczas gotowania może również doprowadzić do ulatniania się gazu i wybuchu mieszaniny gazowo-powietrznej,
- przestrzegaj zakazu używania wyrobów pirotechnicznych w pomieszczeniach,
- przestrzegaj instrukcji obsługi wyrobów pirotechnicznych,
- przestrzegaj wymagań prawa lokalnego w zakresie stosowania wyrobów pirotechnicznych,
- wyposaż koniecznie mieszkanie w gaśnicę proszkową, minimum 2-kilogramową; taką gaśnicą będziesz mógł bezpiecznie gasić palące się urządzenia elektryczne pod napięciem,
- wyposaż mieszkanie w autonomiczną czujkę pożarową, alarmującą o powstaniu dymu (podczas każdego pożaru wydzielają się duże ilości dymu).
6. Gdy powstanie pożar:
- zadzwoń do straży pożarnej pod numer 998 z telefonu stacjonarnego lub z telefonu komórkowego pod numer 112,
- staraj się zejść na piętro poniżej palącego się mieszkania lub wyjść na zewnątrz budynku – pamiętaj, że dym unosi się do góry, nie zjeżdżaj windami, nie otwieraj drzwi, przez które wydobywa się dym, gdyż dostarczenie większej ilości tlenu może spowodować szybki rozwój pożaru i płomienie mogą nas poparzyć,
- jeżeli nie możesz opuścić mieszkania, nie otwieraj drzwi prowadzących na korytarz, uszczelnij je, wzywaj krzykiem pomocy, wykonuj polecenia strażaków,
- nie gaś wodą urządzeń elektrycznych, grozi to porażeniem prądem; staraj się wyciągnąć z gniazdka przewód zasilający (np. drewnianym kijem od szczotki), można wykręcić bezpieczniki by odłączyć dopływ prądu do mieszkania,
- powiadom o zagrożeniu sąsiadów,
- nie wdychaj dymu – zasłoń usta mokrą tkaniną, jeżeli to możliwe – zmocz swoje ubranie lub owiń ciało mokrą grubą tkaniną z naturalnych materiałów (z lnu, wełny, bawełny itp.).
7. Zadbaj o warunki do ewakuacji na wypadek pożaru:
- nie stosuj krat w drzwiach i oknach, na klatkach schodowych i przejściach między nimi oraz wyjściach na dach – krata utrudni ewakuację podczas pożaru oraz wydłuży czas oczekiwania na pomoc strażaków; jeżeli musisz, zakładaj kraty, które można otworzyć od wewnątrz. Klucz przechowuj w miejscu, znanym wszystkim domownikom, pamiętaj, że podczas pożaru może być tylko jedyna droga ewakuacji,
- nie zastawiaj sprzętami korytarzy i dojść do mieszkań – może to utrudnić ewakuację oraz dojście ratowników.
I nade wszystko: pamiętaj – życie masz tylko jedno!
Z poważaniem
ZBIGNIEW OLEJNICZAK
|