Od 1 lipca 2017 roku obowiązują nowe zasady segregacji śmieci

WSSO - czyli
Wspólny System

Segregacji Odpadów

Wiceprezes Zarządu KSM:

mgr Zbigniew Olejniczak

Mijają cztery lata obowiązywania i wdrażania zmienionej ustawy o utrzymaniu czystości w gminie oraz uchwalonych na jej podstawie gminnych (miejskich) regulaminów określających zasady gromadzenia, segregacji i utylizacji oraz wywozu odpadów komunalnych. Pozostawiona gminom swoboda w określaniu tych zasad spowodowała bardzo dużą różnorodność w podejściu do poszukiwania własnego rozwiązania tego trudnego problemu. Doświadczenia zebrane w tym zakresie na poziomie lokalnym i ogólnokrajowym prawdopodobnie były przyczyną wydania przez Ministerstwo Środowiska rozporządzenia, którego celem jest ujednolicenie w skali kraju podstawowych zasad segregacji odpadów komunalnych.

Istotą podejmowanych w tym zakresie działań jest poprawa skuteczności selektywnej zbiórki odpadów, między innymi poprzez ustalenie jednolitych, powszechnie obowiązujących, podstawowych zasad segregacji, zbierania, wywozu, recyklingu i gromadzenia wciąż rosnącej wielkości odpadów komunalnych. Przed każdym z nas – indywidualnie i grupowo, gminnie i krajowo, unijnie i światowo – w coraz ostrzejszym świetle staje cywilizacyjny problem opanowania fali odpadów komunalnych zalewającej nasze bliższe i dalsze środowisko. Ten problem od wielu lat przestał być błahy, a jego skutki z coraz większą intensywnością wpływają na nasze zdrowie i samopoczucie. Co gorsza, w perspektywie przyszłych pokoleń może – w przypadku nie opanowania problemu – doprowadzić do ekologicznej katastrofy. Zdaję sobie sprawę, że użyte wcześniej słowa brzmią groźnie, ale przecież każdy, po chwili zastanowienia, przyzna, że wcale nie są na wyrost, a świadomość, że nie ktoś tam anonimowy (osoby czy instytucje), ale każdy z nas ponosi cząstkę odpowiedzialności za rozwiązanie tego problemu, może nam tylko pomóc w jego rozwiązaniu.

Jednym z powodów wprowadzenia nowych regulacji jest konieczność zwiększenia przez Polskę poziomu odpadów poddawanych recyklingowi. W 2020 r., zgodnie z regulacjami Unii Europejskiej, Polska musi uzyskać 50-procentowy poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła. Tymczasem w 2014 i 2015 roku poziom recyklingu tych czterech frakcji odpadów komunalnych w naszym kraju (pochodzących głównie z naszych domów), wyniósł zaledwie 26 proc. Ale znany przykład gminy Wieluń pokazuje, że dzięki właściwej segregacji można osiągnąć dobre wyniki recyklingu (38 proc.).

Nieuzyskanie w 2020 r. wymaganych przez UE poziomów recyklingu będzie skutkowało nałożeniem na Polskę wysokich kar finansowych. Brak jednolitych zasad selektywnego zbierania odpadów, teraz określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska, groziłby utratą unijnych funduszy na gospodarkę odpadami w wysokości ok. 1,3 mld euro. Tymczasem środki te są przeznaczane na inwestycje ułatwiające obywatelom gospodarowanie odpadami, np. na budowę większej liczby punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych.

Od 1 lipca 2017 roku wszedł w życie Wspólny System Segregacji Odpadów (WSSO) obowiązujący na terenie całego kraju. Aby przybliżyć Państwu wprowadzone rozporządzeniem zmiany posłużę się informacjami zamieszczonymi na stronach internetowych Ministerstwa Środowiska www.mos.gov.pl oraz obszernie publikowanymi w ostatnim okresie w prasie codziennej.

Podstawową zmianą jest wprowadzenie czterech głównych kategorii selekcji odpadów, co wpływa na to, w jaki sposób będziemy segregować śmieci. Jak informuje resort środowiska, segregowane odpady będą dzielone na cztery główne frakcje. Do pojemnika w kolorze niebieskim wrzucać będziemy papier, do żółtego pojemnika – metale i tworzywa sztuczne, do zielonego – szkło, a odpady biodegradowalne do pojemnika w kolorze brązowym. Dodatkowo samorząd będzie mógł zadecydować o sortowaniu szkła bezbarwnego i kolorowego.

Wejście w życie nowego systemu segregowania odpadów nie będzie się jednak odbywać natychmiastowo. Do 31 grudnia 2017 roku administratorzy będą mieli czas na odpowiednie oznakowanie pojemników służących do zbierania odpadów komunalnych, natomiast do 30 czerwca 2021 r. – czas na wymianę pojemników na nowe, zgodne ze Wspólnym Systemem Segregacji Odpadów.

Nowe składowanie
segregowanych
odpadów

Do pojemnika NIEBIESKIEGO (lub z napisem PAPIER) należy wrzucać: opakowania z papieru i tektury, gazety, czasopisma i ulotki, zeszyty, papier biurowy.

Nie wolno wrzucać do niego: odpadów higienicznych np. ręczników papierowych i zużytych chusteczek, kartonów po mleku i napojach, papieru lakierowanego i powleczonego folią, zanieczyszczonego papieru, papierowych worków po nawozach i materiałach budowlanych.

Do pojemnika ZIELONEGO (lub z napisem SZKŁO) należy wrzucać: butelki po napojach i żywności, słoiki, szklane opakowania po kosmetykach.

Nie wolno wrzucać do niego: ceramiki, doniczek, porcelany, szkła okularowego i żaroodpornego, zniczy z zawartością wosku, żarówek, świetlówek i reflektorów, opakowań po lekach, rozpuszczalnikach i olejach silnikowych, luster i szyb.

Do pojemnika ŻÓŁTEGO (lub z napisem METALE I TWORZYWA SZTUCZNE) należy wrzucać: butelki plastikowe, nakrętki, kapsle i zakrętki od słoików, plastikowe opakowania, torebki, worki foliowe, kartony po mleku/sokach, puszki po żywności, folię aluminiową, opakowania po środkach czystości, kosmetykach.

Nie wolno wrzucać do niego: opakowań po lekach, zużytych baterii i akumulatorów, opakowań po farbach, lakierach i olejach, plastikowych zabawek, części samochodowych, zużytego sprzętu elektronicznego i AGD.

Do pojemnika BRĄZOWEGO (lub z napisem BIO) należy wrzucać: odpadki warzywne i owocowe, resztki jedzenia, gałęzie drzew i krzewów, skoszoną trawę, liście, kwiaty, trociny i korę drzew.

Nie wolno wrzucać do niego: ziemi i kamieni, popiołu z węgla kamiennego, drewna impregnowanego, kości i odchodów zwierząt, oleju jadalnego, płyt wiórowych i pilśniowych.

Pozostaną pojemniki CZARNE (lub z napisem ZMIESZANE), do których należy wrzucać: wszystko, czego nie można wyrzucić do pozostałych pojemników, a co nie jest odpadem niebezpiecznym.

Nie wolno wrzucać do nich: przeterminowanych leków i chemikaliów, zużytego sprzętu elektronicznego i AGD, zużytych baterii i akumulatorów, mebli i innych odpadów wielkogabarytowych, odpadów budowlanych i rozbiórkowych, zużytych opon.

Uwaga na odpady
niebezpieczne!

Przy segregacji bezwzględnie trzeba pamiętać o odpadach niebezpiecznych, do których zaliczają się m.in. zużyte baterie i akumulatory, przeterminowane lekarstwa, zużyte świetlówki, odpady po żrących chemikaliach (np. środkach ochrony roślin), a także zużyty sprzęt RTV i AGD (tzw. elektroodpady). Te odpady można oddać w specjalnie wyznaczonych punktach w sklepach i aptekach, a także w punkcie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, czyli tzw. PSZOK-u (Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych), zorganizowanym przez gminę. Informację o punktach selektywnego zbierania odpadów komunalnych gmina ma obowiązek udostępnić na swojej stronie internetowej. W przypadku Katowic te informacje umieszczone są na stronie www.odpady.katowice.eu

Natomiast do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów mieszkaniec może przekazywać (przywożąc odpady własnym sumptem) bezpłatnie odpady komunalne wytwarzane w gospodarstwach domowych zebrane w sposób selektywny, w tym: 1) odpady ulegające biodegradacji, w tym opakowaniowe ulegające biodegradacji oraz zielone i ogrodowe; 2) papier i tektura, opakowania wielomateriałowe; 3) tworzywa sztuczne; 4) metale; 5) szkło; 6) zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny; 7) meble i inne odpady wielkogabarytowe; 8) zużyte baterie i akumulatory; 9) zużyte opony; 10) przeterminowane leki, chemikalia, termometry rtęciowe; 11) odpady budowlane i rozbiórkowe stanowiące odpady komunalne – z remontów prowadzonych samodzielnie m.in. takie jak gruz, tynki, tapety, okleiny itp.); 12) inne odpady niebezpieczne wydzielone ze strumienia odpadów komunalnych. (np. rozpuszczalniki, kwasy, farby, kleje, itp.).

Odpady przyjmowane do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów muszą być posegregowane. W Gminnym Punkcie Zbierania Odpadów przyjmowane są ilości odpadów wskazujące na ich pochodzenie tylko z gospodarstwa domowego.

GPZO czynne są w dni robocze w godzinach (za wyjątkiem wtorków) od 06:00 do 17:00, wtorki w godzinach od 09:00 do 20:00 oraz soboty w godzinach od 08:00 do 13:00. Punkty te zlokalizowane są w Katowicach przy: ul. Milowickiej 7a, ul. Obroki 140, ul. Zaopusta 70, ul. Bankowej 10. W tym ostatnim Punkcie Zbierania odpady biodegradowalne, odpady budowlane i rozbiórkowe z remontów prowadzonych samodzielnie, odpady wielkogabarytowe są przyjmowane z ograniczeniem ilościowym. Szczegółowy regulamin Punktu dostępny na stronie internetowej www.mpgk.com.pl

Opłaty, kontrole,
nieprawidłowości
i retorsje...

Każdy z mieszkańców nadal ma obowiązek składania oświadczenia o ilości zamieszkałych w lokalu/domu osób (nawet bez zameldowania) i jest to związane z indywidualną odpowiedzialnością karno-skarbową za składanie oświadczeń niezgodnych ze stanem faktycznym. W odniesieniu do budynków zarządzanych przez spółdzielnie mieszkaniowe - oświadczenia o ilości osób zamieszkałych nadal trzeba składać na adres spółdzielni. Zmiany w tym zakresie należy zgłaszać do końca miesiąca, w którym te zmiany nastąpiły, nie później niż 7 dni od ich wystąpienia.

Na podstawie złożonych oświadczeń sporządzane są deklaracje składane w Urzędzie Miasta oraz naliczane są opłaty. Przypomnę więc, że w Katowicach obecnie opłata ta wynosi w odniesieniu do jednego lokalu mieszkalnego 14 zł od osoby miesięcznie dla osób prowadzących obowiązującą segregację odpadów oraz 20 zł od osoby miesięcznie dla osób naruszających ustawowy obowiązek segregacji odpadów. Brak jest obecnie możliwości składania oświadczeń i naliczania opłat różnych (o segregowaniu lub nie segregowaniu) w ramach jednego budynku wielorodzinnego, a to oznacza, że od wszystkich mieszkańców należna opłata wynosi odpowiednio 14 lub 20 zł od osoby miesięcznie.

To bardzo ważna regulacja skutkująca konsekwencjami wobec wszystkich mieszkańców budynku, a w szczególności w sytuacji, kiedy kontrola stanu segregacji stwierdzi naruszenie obowiązku segregacji, bez względu na to ile gospodarstw domowych w budynku narusza ten obowiązek. Warto w tym miejscu przypomnieć, że to na gminie (mieście) ciąży obowiązek zorganizowania systemu gospodarki odpadami, wobec tego to gmina ustala zasady i kontroluje ich przestrzeganie. Wszelkie uwagi i reklamacje tak do systemu, jak i sygnalizowanie określonych nieprawidłowości kierowane winny być w tej sytuacji na adres Urzędu Miasta Katowice, niezależnie czy dotyczą one działań zobowiązanych do prawidłowej realizacji segregacji odpadów osób, firm czy instytucji. Z tych samych powodów zastrzeżenia, skargi i reklamacje na jakość świadczenia usług przez przedsiębiorstwo w naszym przypadku MPGK Katowice również rozpatruje Urząd Miasta Katowice jako strona zawartej umowy nadzorująca jej realizację.

Możliwość zgłaszania interwencji i reklamacji oraz wniosków w tym zakresie ma każdy z mieszkańców indywidualnie lub poprzez zarządcę/właściciela budynku. Najczęściej zgłaszane naruszenia i nieprawidłowości ale też ujawniane przez kontrolujących to dla przykładu:

• podawanie w składanych oświadczeniach niezgodnych ze stanem faktycznym liczby osób zamieszkałych w lokalu mieszkalnym;
• faktyczne mieszanie odpadów podlegających segregacji lub też wrzucanie odpadów, które powinny być segregowane do odpadów zmieszanych;
• wrzucanie odpadów niebezpiecznych do któregokolwiek pojemnika, w tym: zużytych opon, olejów, gruzu oraz innych odpadów „po remontowych", chemikaliów, przeterminowanych leków, zużytych sprzętów AGD itp.;
• „podrzucanie" odpadów „ogródkowych" i ich bezmyślne mieszanie z innymi typami odpadów itp.

Poważnym zarzutem kierowanym z kolei pod adresem MPGK są powtarzające się interwencje mieszkańców w sprawie (rzekomego) mieszania posegregowanych odpadów, poprzez wsypywanie zawartości różnych pojemników selektywnej zbiórki do jednej tzw. „wanny" ładunkowej. Jednakże według zapewnień przedsiębiorstwa zarzuty te są niesłuszne, ponieważ „wanny" te wewnątrz są podzielone przegrodami dzielącymi ich przestrzeń ładunkową na części przeznaczone na różniące się frakcje odpadów. Tego podziału obserwator rozładunku pojemników nie jest w stanie widzieć, chyba, że z wysoko położonego miejsca. Tak więc według zapewnień przedsiębiorstwa zgłaszane interwencje tego typu wynikają z błędnych obserwacji i wniosków mieszkańców.

W przypadku powtórzenia się sytuacji niewłaściwego odbioru odpadów komunalnych segregowanych, uprzejmie prosimy o przesłanie zgłoszenia reklamacyjnego do UM Katowice – do Wydziału Kształtowania Środowiska. Każde zdarzenie wymaga indywidualnego rozpatrzenia oraz podania dokładnych danych adresowych nieruchomości przy której miała miejsce nieprawidłowość, jak też wskazanie daty zdarzenia i przekazanie o ile to możliwe dokumentacji fotograficznej. Druk - formularz zgłoszenia reklamacyjnego w sprawie usługi odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych na terenie Katowic, można również pobrać ze strony http://odpady.katowice.eu/zgloszenie-reklamacyjne/. Prosimy również o przesłanie kopii zgłoszenia reklamacyjnego do Katowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej, która ze swojej strony będzie mogła monitorować bieg sprawy.

Z poważaniem

ZBIGNIEW OLEJNICZAK